Bio Planete avocado-olie (Blog)

Door Ariane Kaper (blog)

Als je, net als ik, zoveel mogelijk milieu-verantwoord en lokaal wilt eten, krijg je in Nederland al een schuldgevoel als je een avocado in je boodschappenmandje legt. Een gifgroen bakje fabrieksguacamole is zeker geen oplossing, maar misschien biologische en Fair Trade virgin avocado-olie wel?

Als ik voor het eerst over de olie lees, weet ik eigenlijk niet zo goed wat ik er mee moet doen. Het blijkt, aangezien het feit dat het virgin olie is, prima geschikt om op je huid te smeren. Denk aan massageolie, maar ook zonnebrand met een factor 15! Dat zeggen ze tenminste… Ik ben meer van de smaaktest en heb daarnaast ook het productieproces van Bio Planète bekeken.

Claim
Bio Planète produceert al 30 jaar verschillende oliesoorten met biologische en Ecocert Fair Trade keurmerk. Onder andere virgin avocado-olie wat inhoudt dat de olie mechanisch verwerkt is zonder chemische toevoegingen of andere bewerkingen. Het effect is dat de smaak en voedingsstoffen behouden blijven en de olie zowel in de keuken als cosmetisch gebruikt kan worden.

Hoe zit het precies
Van oorsprong komt de avocadovrucht uit Mexico, waar ook de meeste avocado’s groeien. Na de VS is Nederland de grootste importeur van avocado’s (in 2012 96.000 ton, waarvan 16.000 in NL bleven) en we halen ze met name uit Peru, Chili en Zuid Afrika. De avocado’s voor de olie van Bio Planète komen echter uit Kenia, waar nu 7.500 hectare (1% van het totale landoppervlakte) avocadobomen staat verdeeld over ongeveer 5.000 verschillende boeren.

Acht maanden nadat de avocadoboom zijn bloemen toont, kan de boer zijn oogst verkopen. Vaak is dit aan een tussenhandelaar. De boer ontvangt als het goed is de wereldmarktprijs (nu rond de € 1,79 per kg), maar krijgt vaak minder omdat de tussenhandelaar zijn eigen kosten meerekent. De tussenhandelaars geven vaak ook geen garantie dat ze de avocado’s gaan kopen, en prijsschommelingen op de wereldmarkt zijn heel normaal. De meeste boeren (ook buiten de avocadosector) hebben om deze reden moeite met hun eigen levensonderhoud.

Gelukkig hebben de boeren van Bio Planète het een stuk beter! Veertien jaar geleden kwam een landbouwexpert op bezoek bij verschillende Keniaanse boeren met een voorstel: teel je avocado’s biologisch, dan koop ik ze van je voor meer dan de wereldmarktprijs. In 2007 liet hij in de buurt van Nairobi een fabriek bouwen om lokaal virgin avocado-olie te produceren. De fabriek leverde 30 extra banen op en verwerkt nu dagelijks 12 ton vruchten. Sinds 2008 heeft het avocadoproject een Fair Trade Ecocert label. Voor ongeveer 1.300 Kenyaanse boeren betekent dit dat ze een lange-termijn contract hebben, en dat ze een minimumprijs voor de avocado’s ontvangen.
Het geld wordt overgemaakt naar hun bankrekening, en als de oogst goed is krijgen ze aan het eind van het jaar vaak een bonus. Goede werkomstandigheden, milieuvriendelijkheid en biologische landbouwmethodes behoren ook tot het Fair Trade Ecocert label.

Nadat de avocado’s geperst zijn, gaat de olie per vrachtwagen naar Mombassa en per schip naar Frankrijk voor verpakking (80 avocado’s per liter!) en later distributie (per vrachtwagen naar Nederland). Bio Planète kiest bewust voor dit proces: ze wil zo veel mogelijk doen in land van herkomst om bij te dragen aan de lokale economie én de biologische beweging. Daarnaast komt het de kwaliteit ten goede om zo snel mogelijk de vruchten (en andere zaden) te persen.

Oordeel
Qua toepassingen sla ik de cosmetische kant over en begin ik gelijk met de smaaktest. Avocado-olie kan je gebruiken om mee te bakken, braden en als dressing. Ik ben begonnen bij een zomerse salade. Wat mij opviel, is dat het eigenlijk naar overrijpe avocado smaakt. Hmm… Als herkansing heb ik op een ochtend een lepel avocado-olie door mijn muesli geroerd. Weer wat anders dan lijnzaad. Mwah… De derde test kreeg gelukkig wel meer dan een voldoende; mijn in avocado-olie gebakken uitjes, courgette en champignonburger smaakte heerlijk! Net olijfolie eigenlijk.

Qua smaak krijgt de avocado-olie een voldoende, maar voor ecologische duurzaamheid ben ik in dubio. Dat de avocado’s biologisch geteeld maakt me blij. Kenia is ook dichterbij dan de normale Mexicaanse en Peruviaanse avocado’s die in de supermarkt liggen (maar nog niet dichter bij dan olijfolie waar ik ook mijn uitje in kan bakken). Een ander voordeel van lokaal geperste olie is dat vruchtvlees, pitten en schillen terug kunnen naar het land als organische meststof. Dat wordt nu ook gedaan, mooi!

Eind 2015 zal het milieuverhaal gaan verschuiven naar energie. Momenteel wordt namelijk een biogascentrale gebouwd waar alle vruchtvlees en pitten verwerkt gaan worden. Op termijn zal de fabriek 1.5kWh of 286.000 liter diesel produceren waardoor er geen extra elektriciteit nodig is en zelfs nog 6 auto’s en 4 vrachtwagens kunnen rijden. Wat er daarna nog overblijft aan biomassa krijgen de boeren terug om als mest te gebruiken op hun land. Ik hoop wel dat het nog genoeg is!

Stel, je vindt de olie (€ 8,55 voor 250 ml, 9 maanden houdbaar) lekkerder dan een Biologische & Fair Trade avocado (ca. €1,70 per stuk, 1 week houdbaar), of misschien vind je het wel fijn om niet te hoeven wachten op een rijpe vrucht. Dan kunnen we een aantal duizend ton avocado’s minder importeren. En als Bio Planete in andere avocado-producerende landen een fabriek neerzet en alleen de olie vervoert naar avocado consumerende landen… hoe mooi! Op deze manier zorg je ervoor dat een grotere deel van het geld in land van herkomst blijft. Verrek, dit klinkt wel als de Fair Chain gedachte van Moyee Coffee! Mijn advies aan Bio Planète: ga met ze in gesprek, en licht dit deel van jullie verhaal nog beter toe!

Cijfers:
duurzaamheid: 7,5
mens & omgeving: 9
kwaliteit: 6
uitstraling: 6

Te koop bij: veel Natuurwinkels/ Ekoplaza,
zie http://www.bioplanete.com/Search-by-shop-town

Prijs: €8,55 voor 0,25l bij Ekoplaza