Op het moment dat iemand een hartstilstand krijgt is het belangrijk dat er zo snel mogelijk gehandeld kan worden door omstanders. Daarbij komt het hulpapparaat ook bij kijken en dat is de AED. Het apparaat heeft al vele levens gered van omstanders en zijn op steeds meer plekken beschikbaar. Een element van het apparaat zijn de pads of anders genoemd de elektroden. Deze elektroden spelen een vitale rol tijdens het gebruik van de AED. Het is dus belangrijk om de werking en het gebruik ervan goed te begrijpen.
Hoe werken AED elektroden?
AED elektroden worden op het lichaam gezet en is eigenlijk de verbinding van de defibrillator en het lichaam. Ze worden op de borst van het slachtoffer geplakt en zenden elektrische impulsen naar het hart. Wanneer iemand een hartstilstand krijgt, kan het hart verstoord raken en chaotisch gaan kloppen. De elektrische schok die de AED door de elektroden afgeeft, helpt het hart om weer normaal te gaan kloppen.
In veel gevallen zijn de elektroden voorgeprogrammeerd om correcte posities aan te geven. Dit maakt het eenvoudiger voor de gebruiker om ze op de juiste plekken te plaatsen. De elektroden bevatten vaak sensoren die informatie terugkoppelen naar de AED. Hierdoor kan het apparaat analyseren of een schok nodig is.
Verschillende soorten elektroden
Er zijn verschillende soorten elektroden beschikbaar, afhankelijk van de gebruikersgroep. Zo hebben elektroden voor volwassenen vaak een andere grootte en configuratie dan die voor kinderen. Dit komt doordat de elektrische weerstand en de hartgrootte verschillen per leeftijdsgroep.
Naast de leeftijdsgroepen zijn er ook speciale elektroden voor specifieke situaties. Zo bestaan er varianten die zijn ontworpen voor gebruik in medische instellingen, waar soms meerdere schokken nodig zijn en de situatie complexer kan zijn. In tegenstelling tot standaard elektroden, moeten deze vaak nauwkeuriger en gedetailleerder informatie kunnen analyseren.
Door heel Nederland zijn we al een aantal jaren bezig om een AED in de buurt te hebben, die binnen de nodige tijd op locatie kan zijn. Vind hier een artikel van 2018 over de samenwerking van Hartstichting en Philips voor het creëren van een AED netwerk.
Het juiste gebruik van AED elektroden
Het correct plaatsen van elektroden op het lichaam is belangrijk voor de effectiviteit van de AED. De meeste elektroden hebben duidelijke instructies en vaak ook afbeeldingen die laten zien waar ze geplaatst moeten worden. Meestal wordt één elektrode net onder het rechter sleutelbeen geplaatst en de andere aan de zijkant van de ribbenkooi, net onder de linkerborst.
Het is belangrijk dat de huid droog en schoon is voordat de elektroden worden geplakt. Eventuele borsthaar kan verwijderd worden met een bijgeleverde scheermesje om te zorgen voor optimaal contact. Als er sprake is van natte huid of zweet, kan dit de effectiviteit van de schok verminderen.
Daarnaast is het goed om te weten dat de elektroden een houdbaarheidsdatum hebben. Na verloop van tijd kunnen de gelpads die zorgen voor de geleidbaarheid uitdrogen, waardoor ze minder effectief worden. Regelmatig controleren van de elektroden en andere onderdelen van de AED kan helpen om altijd goed voorbereid te zijn.
Onderhoud en vervanging van elektroden
Elektroden hebben niet alleen een houdbaarheidsdatum, ze zijn vaak ook voor eenmalig gebruik. Na gebruik dienen ze daarom altijd te worden vervangen. Zelfs als een AED uiteindelijk geen schok heeft afgegeven, moeten de elektroden worden vervangen. Het openen van de verpakking en het blootstellen van de gel aan lucht maakt ze minder effectief voor toekomstig gebruik.
Het is verstandig om altijd een reserve paar elektroden bij de hand te hebben, vooral in omgevingen waar de kans op een hartstilstand groter kan zijn, zoals sportcentra of bejaardentehuizen. Het tijdig vervangen van elektroden volgens de houdbaarheidsdatum of na gebruik is een simpele maar belangrijke taak.
Zorg dat de AED altijd klaar is voor gebruik
Het begrijpen en beheren van AED elektroden is een belangrijke stap in het onderhouden van een goed werkende defibrillator. Denk aan de houdbaarheid, het juiste gebruik en een goede voorraad van vervangingselektroden. Dit kan bijdragen aan de betrouwbaarheid van de AED en de kans vergroten dat deze helpt wanneer dat nodig is. Met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen, blijven AED’s krachtige hulpmiddelen in noodsituaties.