Interview met oprichter van sociaal crowdfunder Lendahand

Je kunt het ook zó noemen: ontwikkelingssamenwerking 3.0. De social enterpreneurs van Lendahand gebruiken de term ‘Mesofinance’ – het rechtstreeks verstrekken van kapitaal aan ondernemingen in opkomende landen via crowdfunding. En het is een groot succes: na een jaar is er al meer dan een half miljoen euro geïnvesteerd!

Tekst: Erwin Polderman

Er zit best wat geld in Nederland maar men wil het liever goed besteden. Dat hoort bij deze tijd; waarbij ik overigens vind dat er geen sprake is van een crisis maar van een transitie. Voeg dat bij het feit dat een spaarrekening bij een reguliere bank bijna niets oplevert, en je hebt het succes van Mesofinance door crowdfunder Lendahand voor het grootste deel verklaard.

Het uitgangspunt is dat het gaat om eerlijke leningen, waarbij je als financier (vaak al vanaf 40 á 50 euro mogelijk) een gezond rendement ontvangt en de MKB-er in kwestie -te groot voor microkrediet en te klein voor een normale banklening- een transparante en eerlijke rente betaalt. Vele, relatief kleine bedragen bij elkaar worden zo een aanzienlijke som waardoor de ondernemer in bijvoorbeeld Peru of Filipijnen zijn of haar bedrijf kan uitbreiden. Bijvoorbeeld door extra banen te creëren.

Voor De Betere Wereld sprak ik met Peter Heijen, bedenker van Mesofinance, oprichter van Lendahand dat zelf ook is gegroeid door het succes.

Wat besloot jou om als ‘equity analist’ in de bancaire sector, te stoppen en Lendahand te starten?

Omdat ik iets goeds wilde doen en ik deze sociale dimensie mistte in de bancaire sector. Tijdens een reis door Bangladesh werd ik weer geconfronteerd met de manier waarop armoede de levens van mensen kan beïnvloeden. En ook met het feit dat ondernemerschap een belangrijke rol kan spelen in het verlichten van armoede. Ik kwam erachter dat financiering het belangrijkste obstakel is voor ondernemers in ontwikkelingslanden die wilden groeien en zag tegelijkertijd de markt voor crowdfunding enorm in omvang toenemen. Toen ik hier een business model in zag, besloot ik het roer om te gooien.

Jullie noemen Lendahand een social enterprise. Is dit niet juist het type wat uiteindelijk elke organisatie zal moeten adopteren, om bestaansrecht te hebben? En is dus Lendahand een exponent van deze tijdsgeest/transitie, zij het een vroege?

Wij denken inderdaad dat bedrijven die zich puur richten op het creëren van aandeelhouderswaarde uiteindelijk hun klanten zullen verliezen. Ook verwachten wij dat NGOs die afhankelijk blijven van donaties of subsidies zullen verdwijnen (afgezien van noodhulp). Beide modellen groeien naar elkaar toe, richting een social enterprise model waarbij wordt geprobeerd om een maatschappelijk probleem aan te pakken met commerciële middelen. Sociaal kapitalisme; best of both worlds.

Case: Alimentos la Estrella
Dit Colombiaanse bedrijf maakt diverse traditionele gerechten.
Wat er gevraagd werd, hoe het via Lendahand mogelijk
gemaakt werd en wat het gevolg was voor het bedrijf, lees je hier… 

Lendahand introduceerde onlangs de term Mesofinance, om het geheel van activiteiten en de aspecten ervan te benoemen. Een praktische maatregel, of een handige marketing-zet?

Het verstrekken van mesokrediet aan MKB-ers in opkomende landen via crowdfunding, ofwel Mesofinance, is precies wat wij doen; het financieren van ondernemers die een grotere lening nodig hebben dan microkrediet, maar ook niet terecht kunnen bij de reguliere banken. Om duidelijk te maken dat we ons op deze MKB-ers richten, hebben we deze term gelanceerd.

Hoe kijken jullie tegen de wereldwijde microkrediet-sector aan? Wat is de feedback uit die sector op Lendahand, en is er al van samenwerking sprake?

Microkredieten zijn enorm belangrijk in het voorzien van financiering voor de allerarmsten en leveren daarom een hele belangrijke bijdrage in het verminderen van armoede. Echter, niet alle mensen zijn een ondernemer. Wij denken dat het creëren van meer banen cruciaal is voor minder armoede en zien niet altijd dat microkredieten ook bijdragen aan meer banen. Daarom geloven wij in Mesofinance.

Wat valt er te vertellen over het profiel van de investeerders/crowdfunders? Ondanks het succes qua geïnvesteerd bedrag, wat valt er te zeggen over het gemiddeld geïnvesteerde bedrag dat via Mesofinance wordt uitgeleend?

De crowdfunders op onze site hebben hele diverse achtergronden. Wat wel opvalt, is dat het vaak zelf ondernemers zijn. Ook zien we grote diversiteit als het gaat om de ingelegde bedragen. Er is een grote groep uitleners die tussen de 15.000 en 25.000 euro bij ons heeft uitstaan. Ook zien we veel mensen 50 of 250 euro uitlenen. Op dit moment ligt het gemiddeld uitstaande bedrag op circa 2000 euro.

Hoe zit het met de hardheid van de garantie van het door mij als funder geïnvesteerde bedrag?

Lendahand maakt gebruik van lokale partners die geworteld zijn in de maatschappij aldaar. Het gaat om financiële instellingen die ruime ervaring hebben in het verstrekken van leningen aan MKB’ers. Alle ondernemingen op de Lendahand website zijn dan ook grondig gecheckt door deze lokale partners. Deze solvabele partners staan in voor de terugbetalingen van de ondernemers en houden hier een reserve voor aan. Mocht het zo zijn dat zelfs deze reserve niet afdoende is, dan zal hun eigen vermogen worden aangesproken.

Er is wel een kans dat de lokale partner niet meer aan haar betalingsplicht kan voldoen, bijvoorbeeld doordat veel van de MKBs waar ze aan uitlenen tegelijkertijd failliet gaan door bijvoorbeeld een natuurramp. In dat geval kan de uitlener (een deel van) de investering kwijt raken.

Lendahand doet echter altijd grondig onderzoek voordat een nieuwe lokale partner tot het platform wordt toegelaten. Daarbij wordt o.a. gekeken naar de stand van de lening-portefeuille, de vermogenspositie en hoe robuust het proces van kredietverstrekking is. Deze toetsing wordt bovendien periodiek uitgevoerd.

Case: Flores Cajica
Flores is bloemenspecialist in de omgeving van Rio Grande en kweekt
rozen voor de exportmarkt.
Beschrijving project: Flores Cajica is een bloemenkwekerij in de
omgeving van Rio Grande. Het is een echt familiebedrijf: Martha is de
eigenaresse en neemt de dagelijkse leiding voor haar rekening. Martha
heeft het bedrijf in 2003 opgericht. Daarnaast is ze is moeder van 3
kinderen. Flores Cajica is specialist in het kweken van rozen voor de
exportmarkt en voor de groeiende nationale markt. Martha is al meer dan
25 jaar werkzaam in deze sector. Ze heeft 23 vaste werknemers in dienst,
voor het grootste deel zijn dit ook moeders die verantwoordelijk zijn voor
het inkomen van het hele gezin.
Ze wil de lening gaan gebruiken voor het vernieuwen van de rozenstruiken,
zodat dit de productiviteit van de kwekerij verhoogt. Daarnaast wil ze het
irrigatiesysteem vernieuwen, zodat ze de rozen gerichter water kan geven
en er geen water wordt verspild. 
Samen met de lokale partner verstrekt Lendahand een lening aan Martha,
terug te betalen in 24 maanden, om haar groeiplannen te realiseren.
Werkwijze: zodra het project is volgestort, gaat de rente lopen op de 1e dag
van de volgende maand. Deze lening heeft een looptijd van 24 maanden en
wordt in vier gelijke termijnen afgelost.
Wat Martha nodig heeft om haar doel te kunnen bereiken,
en wat jij als lezer via Lendahand kunt doen, lees je hier…

 

Ik neem aan dat Lendahand haar projecten en betreffende ondernemers in de opkomende landen persoonlijk bezoekt. Wat kan je vertellen over hun feedback?

Zeker. We zijn nu ruim een jaar live en de eerste projecten zijn afgerond. Tijd inderdaad om de ondernemers te gaan bezoeken – en vooral ook de werknemers die een baan hebben gekregen dankzij deze leningen. In november 2014 bezoeken we een groot aantal projecten op de Filipijnen en kort daaropvolgend Colombia. We verwachten op basis van deze bezoeken een rapport te schrijven.

Is er een rode lijn te ontdekken in de niet-succesvolle projecten?

Wij hebben nu circa 110 ondernemers gefinancierd waarvan er 2 ondernemers niet op tijd volledig hebben terugbetaald aan onze lokale partner. In deze gevallen zijn onze leners terugbetaald door onze partner. Dit waren op zichzelf staande gevallen en we zien daar nog geen rode lijn in.

Is er significant verschil te ontdekken in de landen waar Lendahand actief is?

In Colombia is de maximale rente die ondernemers kunnen betalen aan onze partners wettelijk vastgelegd. Over het algemeen zijn de Mesofinance-leningen iets groter en hebben een iets langere looptijd. In de Filipijnen zien we meer productiebedrijven.

Wat kunnen we van Lendahand in de, al dan niet nabije, toekomst verwachten?

In de eerste week van november reizen we af naar Afrikaans land met als doel om hier een volgende partner te selecteren. Ook onderzoeken we of we in 2015 Lendahand in een ander Europees land kunnen lanceren.

Gerelateerde artikelen:
> lees alle blogs en artikelen van Lendahand in het Mesofinance-dossier
> Sparen is zonde
> Economische ontwikkeling op de Filipijnen