Duo-interview 'De Groene Stoel' ivm campagne ‘Allemaal Lokaal’
Voor ons veevoer vindt wereldwijd verregaande ontbossing plaats ten faveure van onze vlees-, ei- en zuivelconsumptie. En dat kan zoveel anders, vindt onder andere ook Milieudefensie. Voor DeBetereWereld ging ik in gesprek met Jacomijn Pluimers, campagneleider ‘Voedsel’ bij Milieudefensie én met biologische boer John Arink, melkleverancier van biologische kaasmakerij Aurora.
Jacomijn Pluimers, campagneleider Milieudefensie & John Arink, biologische boer
Wat is volgens jullie exact het probleem?
Jacomijn: Om ons vee te voeren wordt er soja uit met name Zuid-Amerika geïmporteerd. Voor het verbouwen van deze soja wordt op grote schaal regenwoud gekapt en in brand gestoken. Deze kaalslag gaat gepaard met verlies aan onvervang-bare natuurgebieden. Boeren worden van hun land gejaagd en raken hun huis en hun inkomstenbron kwijt. Daarnaast wordt er in de grootschalige sojateelt veel landbouwgif gebruikt. Dit tast natuur en bodem aan, en omwonenden krijgen gezondheidsproblemen.
John: Nederland is veel te klein om onze enorme veestapel van eigen bodem te voeden. Voor de door Jacomijn genoemde problemen zullen wij naar een regionale en circulaire landbouw moeten om een gezonde bodem te realiseren, erosie te beperken en lokale economieën niet te verstoren.
En Milieudefensie kennende hebben jullie goed nagedacht over mogelijke oplossingen?
Jacomijn: Zeker, de oplossing ligt namelijk dicht-erbij dan je denkt. Namelijk, hier! We hoeven ons veevoer niet van ver weg te halen. We kunnen het heel goed hier telen en om die boodschap breed te verspreiden in de sector, politiek en onder burgers voeren we campagne onder de naam ‘Allemaal Lokaal’.
Is het een onderwerp wat jou al een tijdje bezighield, John, mede gelet op de mens-, dier- en milieuvriendelijke insteek van jouw biologische kaasboerderij Aurora?
John: Ja, we zijn 25 jaar geleden naar biologische landbouw omgeschakeld vanwege het gevoel, de intuïtie dat we een natuurlijk systeem wilden op onze boerderij. Toen ik in 1986 mijn (conventionele) landbouwopleiding afgerond had, was ik eigenlijk zo geïndoctrineerd dat je denkt dat er zonder chemie en kunstmest niets groeit op je land, ook een rantsoen voor melkkoeien werd standaard met soja en ander geïmporteerd krachtvoer berekend. Gelukkig hebben we ons gaandeweg van dat systeem los weten te maken en kunnen we nu tevreden constateren dat onze koeien prima van eigen bodem melk kunnen geven, en dat we daar geen buitenlands voer voor nodig hebben – en al helemáál geen soja.
Wat houdt de campagne ‘Allemaal Lokaal’ in?
Jacomijn: In de campagne ‘Allemaal Lokaal’ organiseren we tien pilots waarbij veehouders en akkerbouwers samen werken om eieren en melk te produceren waarvan de dieren alleen lokaal veevoer krijgen. We verzamelen handtekeningen zodat we kunnen laten zien dat mensen dit belangrijk vinden. En we spreken politiek en bedrijven aan, zodat het telen en gebruiken van regionaal veevoer een grote impuls krijgt.
John: Wij, een groep van tien biologische boeren, zijn de melkleveranciers van biologische kaasmakerij Aurora. De meesten van ons hebben een boerderij die al vergaand zelfvoorzienend in voer is; voor de boeren die dat nog niet zijn, gaan we tijdens deze campagne oplossingen zoeken en vinden om uiteindelijk alle Aurora kaas van lokaal veevoer te kunnen maken. Kaas van eigen bodem (lokaal veevoer) is een product waar je als boer met recht trots op kunt zijn, want de meeste Nederlandse kaas ís helemaal niet zo Nederlands als men wil doen geloven; het is eigenlijk een soort regenwoud- of Amazone-kaas.
Teken ook!
Hoe meer mensen deze campagne steunen, hoe beter Milieudefensie verandering kan realiseren! Ben je ook voorstander van een eerlijke voedselketen en ga je ook voor lokaal veevoer? Steun dan de ‘Allemaal Lokaal’ campagne en teken de petitie op allemaal-lokaal.nl.
En op welke wijze betekent ‘lokaal hier’ dan ‘goed voor daar’?
Jacomijn: Als wij ons veevoer hier gaan telen, hoeven we in Zuid-Amerika minder soja te telen, en is er daar minder landbouwgrond nodig. Daardoor neemt de ontbossing af. Boeren kunnen dan hun eigen land blijven verbouwen en zelf in hun levensbehoeften voorzien. Daarbij zijn bossen belangrijk voor dieren en planten en van levens-belang voor een goede (drink)watervoorziening. Het mes snijdt dus aan beide kanten.
Wat verwachten jullie van de campagne?
Jacomijn: Dat steeds meer mensen zich bewust worden van de problemen die er kleven aan de productie van onze eieren, vlees en zuivel en dat het anders kan. Samen met boeren en producent-en laten we dat zien en zorgen we voor 100% lokale producten. Zo kunnen we de rest van de sector en de consumenten inspireren tot het ontwikkelen en kopen van 100% lokale producten.
John: Op onze boerderij hebben we met regelmaat rondleidingen, waarbij ik me steeds weer verbaas over het feit dat consumenten ver van hun voedsel verwijderd zijn geraakt. Deze campagne draagt hoop ik bij aan de bewustwording onder consumenten, hoe zeer de Nederlandse landbouw in onbalans is en dat tegelijkertijd ook duidelijk wordt dat er een groep boeren is die de problemen wil oplossen, of dat zelfs al gedaan heeft.
We verwachten dus ook van deze campagne dat consumenten de kaas van Aurora van nu af aan zullen weten te vinden, en zo een circulaire landbouw steunen en tegelijkertijd het regenwoud sparen.
“Als wij het niet doen, doet een ander het wel” is een veelgehoord argument als het gaat om elders geen verandering in gang te hoeven zetten. Hoe gaat Milieudefensie daar mee om?
Jacomijn: Wat is er mooier dan het verschil te kunnen maken en mensen te inspireren om het anders te doen. Om te doen waarin je gelooft en dat uit te kunnen dragen. Dat is wat ik zie en voel als ik op John’s bedrijf rondloop.
John: Vanuit die redenering kunnen we ook kinderarbeid wel goedkeuren. “Als wij het niet doen, doet een ander het wel” is vooral ingegeven door een economische benadering van de samenleving. Let wel, economie is ook voor onze boerderij een randvoorwaarde, echter, we hebben ons ook aan andere, vooral ecologische randvoorwaarden geconformeerd – omdat economie de laatste decennia al overbelicht is geweest én het de hoogste tijd is voor een duurzame koers.
Wat wordt er met de resultaten uit de pilots gedaan?
Jacomijn: We laten de resultaten zien door open dagen te organiseren bij de boeren die meedoen aan de pilots. Daarnaast verspreiden we de kennis die we hebben opgedaan, door artikelen te schrijven in (vak)bladen. En checken betrokken burgers op de deelnemende boerenbedrijven of het allemaal wel echt lokaal is.
John: We zullen als boeren met trots de samenleving te woord staan en onze boerderij open stellen, nu, en zeker als we het doel bereikt hebben dat alle Aurora-kaas van lokaal veevoer komt.
Wat kunnen onze lezers doen?
Jacomijn: Burgers kunnen allereerst het verhaal over het probleem en de oplossing van Allemaal Lokaal doorvertellen. Daarnaast kunnen mensen de petitie tekenen, en natuurlijk de pilotproducten kopen. Het lokale kaasje van John, is (h)eerlijk!
Vaak is samenwerking nodig om tot gewenste resultaten te kunnen komen. Wat kunnen jullie hierover vertellen?
Jacomijn: Naast dat we in Nederland samenwerken met boeren, werken we ook samen met onze zusterorganisaties in Zuid-Amerika. Zoals in Paraquay, een land waar de ontbossing hard gaat. Zij hebben ons de problematiek laten zien en zij voeden ons met informatie over wat zij nodig hebben om de ontbossing te stoppen. Tijdens ons bezoek aan Paraguay hebben we een fotoserie gemaakt van mensen die hun land zijn kwijtgeraakt door de oprukkende sojateelt. Zo hebben wij het verhaal van de ontbossing een gezicht kunnen geven.
allemaal-lokaal.nl
milieudefensie.nl/veevoer
aurorawebshop.nl
