Mierzoet experiment mislukt

Bijna zeven miljoen mensen hebben inmiddels via YouTube een lezing gevolgd van Robert Lustig, Amerikaans kinderarts onder de titel ‘Sugar: the bitter truth’. Na zo’n twee generaties die opgroeien met steeds meer bewerkt voedsel, stelt hij vast dat dit ‘experiment’ mislukt is.

In de Verenigde Staten steeg in deze periode de kosten voor gezondheidszorg van 2 naar 16% van het Bruto Nationaal Product. Een drama voor de mens, en ook nog eens voor het milieu omdat de basisstoffen voor bewerkte producten uit de industriële landbouw voortkomt, met hoog gebruik van kunstmest en chemie.

Onbewerkt voedsel van levende bodems

Terwijl de voedingswetenschappers blijven discussiëren of obesitas en allerlei verbonden kwalen als hart en vaatziekten, diabetes en kanker nu van stofje x of y kwam, had de Amerikaanse onderzoeksjournalist Michael Pollan met zijn boek ‘In defence of food’ de ogen van een steeds breder publiek allang geopend. Eet matig, vooral planten. Weg met het stofjesdenken. Eet zoveel mogelijk onbewerkt voedsel, gekweekt op gezonde bodems zonder chemie. En met voedsel uit levende bodems kom je ook al gauw bij biodynamische producten uit waarbij niet het stofjesdenken, maar het denken in levensprocessen centraal staat.

Het is een schande dat de voedingsindustrie ons met zoveel suikerrijke rommel heeft op weten te zadelen en dat ze daar nog steeds mee wegkomen. Ook hier ontstaat er een duidelijke tweedeling in de samenleving. Mensen die toegang hebben tot onafhankelijke nieuwsbronnen en zich via boeken en kwaliteitskranten verdiepen in de achtergronden van nieuws en degenen die het moeten hebben van gesponsord nieuws en daarmee uiterst gevoelig zijn voor alle marketing voor ongezonde waren.

Hoe lager opgeleid, hoe meer bewerkt voedsel

En toch worden we ouder? Ja, daar komt het volgende verdienmodel naar voren. De farmaceutische industrie die inderdaad zorgt dat we het ondanks allerlei ‘welvaarts’ kwalen nog een poosje uitzingen. Maar het aantal gezonde jaren neemt niet toe, wel het aantal jaren waar we gemedicaliseerd worden. En de signalen zijn dat de trend van leeftijdsverhoging aan het kantelen is. Vooral bij de groep die de marketing van de voedingsindustrie niet kunnen weerstaan. De tweedeling in de samenleving laat zich inmiddels lezen in de winkelkar. Hoe lager opgeleid, hoe meer bewerkt voedsel, hoe slechter de gezondheid en levensverwachting.

Met deze app is gezond en duurzaam eten een eitje

Kunnen we nog terug? Of liever op een nieuwe wijze vooruit? Dan zullen toch echt maatregelen genomen moeten worden om suiker te belasten. Lustig rekende uit dat de voedingsmiddelenindustrie jaarlijks 657 miljard dollar winst maakt en dat de behandeling van de hierdoor veroorzaakte ziekten drie maal zoveel kost. Inderdaad een mislukt experiment. En het zou volop in de media aan de orde moeten komen. Maar die zijn helaas steeds vaker gebiologeerd door populistische praatjesmakers. Alles is koopwaar geworden, de koekjes waren dat natuurlijk al, maar ook het nieuws.
In welk verkiezingsprogramma staat de suikertax?

Bert van Ruitenbeek,
directeur van het keurmerk Demeter voor biodynamische landbouw en voeding
www.stichtingdemeter.nl

Deze column verschijnt ook in onze landelijk verkrijgbare krant (februari 2017), verkrijgbaar vanaf februari.