Zon, zee, vakantie, voedsel. De Mediterrane regio spreekt al eeuwen tot de verbeelding. Laten we ‘s een kijkje nemen in de betere voedselwereld rondom de Middellandse Zee…

Tekst:  Erwin Polderman

Wat vooral direct opvalt, is datgene wat de landen in deze regio gemeenschappelijk hebben: olijven, oliën, groenten, en ook vis en wijnen. Deze zijn in Portugal, Spanje, Zuid-Frankrijk, Italië, Griekenland, als ook in Noord-Afrika en Libanon bijvoorbeeld volop verkrijgbaar. Ook het drinken van veel water, ook bij de maaltijd, is iets wat je overal ziet.

De voedsel- en eetcultuur rondom de Middellandse Zee is vooral ook gebaseerd op ‘gunnen’. Kleinere producenten en specialisten kunnen daardoor overleven, familietradities en -recepten blijven in stand en men doet graag lokaal zaken met elkaar, ook al wordt er natuurlijk ook tot achter de eurokomma gerekend. Als je voor de winkelschappen van een willekeurige Nederlandse supermarkt of speciaalzaak staat, is het best een uitdaging: zo veel diverse soorten en kwaliteiten, keurmerken, en ook fair trade, biologisch en verantwoord. We helpen je op weg.

Olijf en Olie
Volgens voorstanders van de ‘Mediterrane lifestyle’ zijn olijven en olijfolie dè reden dat men in die regio gezonder ouder wordt, dan inwoners van noordelijker gelegen Europese landen. En er zijn genoeg wetenschappelijke onderzoeken vindbaar die dat onderstrepen. Natuurlijk gaat het dan om olijven en de olie, waar de levenskracht nog in zit. De uit diverse landen verzamelde C-kwaliteiten die onder merken als Carbonell ‘voor weinig’ in de schappen van onze grootgrutters liggen, doen natuurlijk helemaal niets voor je gezondheid. Ook niet voor je smaak. Met je mond vol biologische olijven, of groenten en salades voorzien van een bio olie ben je uiteraard veel beter af. Dat proef je, en dat voel je. Neem wel de Extra Vierge-kwaliteit.

De steeds bekender wordende Marokkaanse variant van olijfolie, is het veelgeprezen Arganolie. De olie van de Argan-boom is zelfs in biologische vorm verkrijgbaar en kan net als kokosolie, uitstekend gebruikt worden voor massages, en als bescherming voor je lippen, gezicht en haar. Handig als je toch onder die vriendelijke, maar soms teisterende zon loopt of vaart. Sommige oliën hebben het Fairtrade keurmerk, maar belangrijker is nog dat veel bedrijven/merken al jarenlang een goede persoonlijke band onderhouden met alle leveranciers, waardoor fair trade vanzelfsprekend is geworden. De gunfactor speelt ook hier een voorname rol.

De betere wijnen
De meningen lopen hier en daar uiteen, maar een rood wijntje zou goed zijn voor hart en bloedvaten volgens een aantal onderzoeken. Ecologisch verantwoorde en biologisch gecertificeerde wijnen zijn volop verkrijgbaar, van supermarkt tot de meer gespecialiseerde delicatessenzaken. Zelfs de biologisch-dynamische variant met Demeter-keurmerk komen we steeds meer tegen. En lekker dat die zijn! Ook het alsmaar groeiend aantal mensen dat veganist is (geen dierlijke producten consumeren, geen lederen schoenen dragen, etcecera) heeft best een ruime keuze: wijnen die niet geklaard zijn met dierlijke producten maar met bentoniet. Zoals onze De Betere Wijn, verkrijgbaar bij EkoPlaza in de varianten rood, wit en rosé. (En van elke verkochte fles gaat een bedrag naar stichting I Love Beeing, ten behoud van de bijen).

Vlees of vis?
Rondom de Middellandse Zee zie je veel magere vlees- en vissoorten. Een sardientje op de grill, schelp- en schaaldieren bij deegwaren als pasta, heerlijk. Natuurlijk happen wij voor onze gezondheid ook graag een zogenaamde vette vis weg, zoals een harinkje en een gerookte makreel, vol van Omega-3 vetzuren. Voor velen echter, is vlees en vis een no-go. Zo is de CO2 foodprint van vlees schrikbarend hoog, en zijn er nogal wat misstanden in de vleesindustrie. Ook zijn oceanen en andere wateren al flink leeg gevist, wordt er gesjoemeld met visquota en kleven er slaven-arbeidachtige omstandigheden aan garnalen. Toch vlees of vis? Koop dan biologisch, of let bij vis op vermelding van een MSC- en/of ASC-keurmerk- dat staat voor duurzaam gevangen vis respectievelijk duurzame kweek.

Groenten, peulvruchten en noten
Rauw, even aangezet of gegrild… Zelfs een verstokte carnivoor moet wel watertanden van de door de Mediterraanse zon doorstraalde groenten. Al eens groenten uit de Marokkaanse tajine gegeten? Ik zeg doen, je weet niet wat je proeft. Mijn favoriet zijn slierten zoete, biologische puntpaprika met olie en echt zeezout in een goede grillpan. Een andere favoriet uit die regio is hummus. Natuurlijk overal verkrijgbaar, maar wat kikkererwten, citroensap, olie en bijvoorbeeld koriander of munt in de blender, en je hebt een heerlijke hummus waar je een paar dagen blij mee bent. Ook die andere peulvrucht, linzen, vindt inmiddels heel veel waardering. Nog zo’n weldaad: noten. Walnoten, pecannoten en zelfs cashew.., van een handvol bij voor-keur biologische, ongebrande noten per dag knap je zo van op; echt super goed voor je lijf!

Rijst en deegwaren
Je kunt mij ‘s nachts wakker maken voor eender welke risotto! Ook het nationale rijstgerecht uit Spanje, paëlla, is een feest, zowel in kleur als smaak. Wel vers natuurlijk, niet de Knorrr-pakjes, brrrr! Pasta’s en andere deegwaren wordt veelal gemaakt van durüm-tarwe, maar kies bij voorkeur de volkoren-varianten. Die koolhydraten zijn heel wat vriendelijker voor je bloedsuikerspiegel. En tegenwoordig zijn er zelfs deegwaren van spelt en glutenvrij.

Goed voor je gezondheid
Volg het Mediterrane ‘dieet’ en volgens Zweeds wetenschappelijk onderzoek waarin duizenden mensen werden gevolgd en maar liefst 40 jaar lang duurde, wordt jouw kans op een langer en gezonder leven met 20% verhoogd! Dat zal ongetwijfeld zo zijn, maar ook de Mediterrane levensstijl met de veel lagere stressbelasting speelt een grote rol. Het tempo van alledag ligt er lager, en er is simpelweg meer aandacht en ruimte voor eten en rust.

Gemakkelijk een betere keuze maken
Goed, je bent geïnspireerd geraakt, je wilt lekker Mediterraans kokkerellen en je staat voor het winkelschap. En dan? Dan kom je met je mobiele telefoon en de apps van Boodschapp en Questionmark een heel eind! Voor wat betreft voedingswaarde, en hoe het zit met de aspecten fair trade, gezondheid en dierenwelzijn bijvoorbeeld, bieden beide apps uitkomst. En er is al zoveel te scannen: als we beide apps optellen, kan je al zo’n 40.000 (supermarkt)producten opzoeken. Zo kan je gemakkelijk vergelijken en een bewuste keuze maken.

Suggesties? Laat het ons weten op Redactie@DeBetereWereld.nl.

Enjoy & Do Good.., en eet vooral smakelijk!

Bronnen:
slowfood.com
ekoplaza.nl
bioplanete.com
thequestionmark.org
boodschapp.nl
debeterewijn.nl

Dit artikel verscheen in het blad ‘De Betere Wereld’ editie Juni/Juli 2015

Lees ook:
> De Betere Keuken
> Een betere wereld met kokosolie