Over bodem- en poeptransplantaties

Jarenlang hebben we in de gezondheidszorg en in de landbouw met chemische middelen ‘gestreden’ tegen ziekten en plagen. Maar de laatste jaren is er een voorzichtige kentering zichtbaar.

Met de toenemende kennis van de rol van bacteriën in onze bodems en in het menselijke lichaam is er vrijwel tegelijkertijd meer belangstelling gekomen om te werken vanuit het versterken van de weerstand door ‘heilzame bacteriën’ in te zetten. In de gezondheidszorg worden inmiddels poeptransplantaties uitgevoerd van gezonde mensen naar mensen met darminfecties en er is vooral in de glastuinbouw inmiddels ook sprake van de eerste ‘bodemvaccins en transplantaties’.

Zouden we de komende decennia niet alleen van fossiele energie naar duurzame energie gaan, maar ook van bestrijding met chemie van  ziekten naar genezing via versterken van de weerstand? Ons immuunsysteem naast tal van andere indringers dagelijks wel 8 tumorcellen onschadelijk maakt, dus wat mooi als je dat immuunsysteem kunt reactiveren.

Darmen van de Aarde
De Wageningse, en bodemecoloog Wim van der Putten, ziet de grote verwantschap van bacteriën in de bodem en in ons lichaam. ‘Eigenlijk is de bodem een soort orgaan, de darmen van de aarde’, aldus Van der Putten. ‘Alles wat  wij eten gaat door die bodem heen, en uiteindelijk worden wij er zelf ook in opgenomen’. Dat verklaart ook dat het microbioom van een Afrikaan heel anders is dan dat van een Nederlander omdat het voedsel van de Afrikaanse bodems anders is. Een bedrijf wat gespecialiseerd is in natuurlijke bestrijding in de landbouw als Koppert is al succesvol met nieuwe bacteriemengsels die de weerstand van planten versterken. In het Academisch Medisch Centrum van Amsterdam zijn poeptransplantaties  bij sommige hardnekkige darminfecties heel succesvol.

Vaccin voor de bodem
In de biodynamische landbouw is bodemgezondheid en het werken aan weerstand altijd de basis geweest van alle handelen. Mooi dat nu ook in de gangbare wetenschap een kentering lijkt te komen vanwege nieuwe kennis. Zelfs een bedrijf als Monsanto verricht hier onderzoek naar. Hopelijk zal deze nieuwe kennis, leiden tot meer participatief onderzoek met boeren en tuinders. Want alleen via reductionistisch onderzoek in het laboratorium komen we er niet. Zelfs een slim ‘bodemvaccin’ zal op langere termijn haar uitwerking verliezen als niet aan de basis wordt gewerkt aan een robuust, veerkrachtige landbouw met veel aandacht voor bodemvruchtbaarheid en biodiversiteit. En naar de mens vertaald is voorkomen natuurlijk altijd beter dan genezen en is onze veerkracht en weerstand het meest gebaat bij een gevarieerd menu gebaseerd op vooral vers, onbewerkt, plantaardig eten en voldoende beweging in de buitenlucht. Een poeptransplantatie kan altijd nog…….

Bert van Ruitenbeek,
directeur van het keurmerk Demeter voor biodynamische landbouw en voeding
www.stichtingdemeter.nl
Deze column verscheen eerder in onze landelijk verkrijgbare krant.

Meer?

Column: Ecomodernisme is misleiding
Column: Knutselen met het leven