Er is een nieuwe term geboren: eco modernisme. Een soort duurzaamheid met gentechnologie en kerncentrales. Want we willen hip, optimistisch en pro-wetenschappelijk in het leven staan. Hoe ontstaat zoiets? Hoe kunnen mensen na Tsjernobyl en Fukoshima nog steeds met droge ogen beweren dat kernenergie veilig is? Hoeveel heeft dit samenlevingen inmiddels gekost? Betaald vanuit de centrale-eigenaar? Welnee, door de samenleving als geheel met de hoogste ‘prijs’ voor mensen die nooit meer in de omgeving van die centrales kunnen wonen.
Ooit velden met gemodificeerde soyagewassen gezien zo groot als de provincie Utrecht? Dat zijn de oppervlaktes zoals die nu al in Zuid Amerika worden bebouwd en waar je aan moet denken als deze weg naar monoculturen wordt ingeslagen. Geen biodiversiteit meer te bekennen. De oogst gaat voor de magen van varkens in verre oorden en worden ten koste van veel energieverlies omgezet tot vlees. Hoezo oplossing voedselvraagstuk?
Het antwoord op de vraag hoe zoiets als ‘eco-modernisme’ ontstaat, is eigenlijk eenvoudig. Er is pervers veel geld met de lobby gemoeid van de bedrijven die zich met deze technieken bezig houden en die met slimme marketing proberen het ontluikend milieubewustzijn herleiden richting hun belangen. En het idee van de mensen als ultieme heerser over de natuur spreekt tot de verbeelding. Net als ‘gespeeld’ optimisme. Grote problemen vragen immers om grote oplossingen. Iedereen aan de kant, wie niet meedoet is ímmoreel’, zo gaan we het doen? Stoer!
Om te zorgen dat we het op deze planeet nog een beetje aangenaam leefbaar houden, gaat het echter niet over heersen, maar over begrijpen en meebewegen en een realistisch beeld over onze mogelijkheden en beperkingen. Wij kunnen onze denkvermogens koppelen aan onze intuïtie en oogsten uit de rijkdom aan oplossingen die de natuurlijke systemen in zich dragen vanuit welbegrepen gemeenschappelijk belang.
De biodynamische landbouw kent vele nieuwgierige en onderzoekende boeren, die zich niet de les laten lezen door toeleveranciers met laboratoriumwijsheid, maar die de levensprocessen op en rond hun boerderij zelf duiden door zorgvuldige waarneming. Goed kijken is het begin van veel kennis. En soms ontstaat er technologie die dienend is aan het ecologie zoals GPS-systemen die zorgen dat je exact dezelfde rijpaden telkens gebruikt om bodemverdichting tegen te gaan. Dan zijn biodynamisch werkende boeren er juist als de kippen bij om technologie te verwelkomen.
Misschien moeten deze zelfverklaarde eco modernisten zich eens afvragen waarom deze boeren goede oogsten kunnen halen zonder chemie en kunstmest en tegelijk de bodemvruchtbaarheid in stand houden? Niet door het slaafs volgen van ‘spuitschema’s en gengewassen, maar door nieuwgierig en intuïtief in het leven te staan. Geaard, eigenzinnig en alert. Soms met technologie, maar vooral met liefde voor ‘het levende’. Zo breng je echt voedsel voort.
Bert van Ruitenbeek,
directeur van het keurmerk Demeter voor biodynamische landbouw en voeding
www.stichtingdemeter.nl
Deze column verscheen eerder in onze landelijk verkrijgbare DeBetereWereld-krant.
Meer Biologisch-Dynamisch:
> Boer zoekt vrouw (column Demeter)
> Michelin voor bodemboer
