Vooral bedrijven kunnen duurzame en verantwoorde produktie van levensmiddelen realiseren.
De druk van de consument op het bedrijfsleven om duurzaam geproduceerde levensmiddelen in de winkel te leggen neemt toe, maar de consument legt de bal voor het verduurzamen van de produktieketen toch hoofdzakelijk bij de bedrijven. Dit blijkt uit onderzoek van marktonderzoeksbureau GFK over de periode 2009-2012, in opdracht van ontwikkelingsorganisatie Solidaridad.
De consument verwacht dat bedrijven duurzaam en verantwoord produceren. Duurzaamheid is voor de consument geen doorslaggevend aankoopmotief, maar de waardering voor merken die hun productieketen verduurzamen neemt wel toe Opvallend is bijvoorbeeld dat bij de aankoop van koffie de veilige en gezonde arbeidsomstandigheden van boeren en een eerlijke prijs belangrijker worden.
Effect keurmerken beperkt
De bekende consumentenkeurmerken, zoals Max Havelaar voor fair trade producten en EKO voor biologische producten, bereiken maar een kleine groep mensen. Zo is het marktaandeel door Max Havelaar gecertificeerde koffie nog nooit boven de drie procent uitgekomen en blijft het marktaandeel voor biologische producten ook structureel laag. Deze keurmerken signaleren de voorkeur van bewuste consumenten maar zorgen niet voor verbreding van duurzaamheid in de totale markt.
Dit betekent dat alleen bedrijven kunnen zorgen voor een duurzame en sociale produktieketens. GFK onderzoeker Marcel Temminghoff: “De eigen verantwoordelijkheid wordt door consumenten laag ingeschat. Zij leggen die verantwoordelijkheid primair bij het bedrijfsleven (boeren, telers, bedrijven) en bij de overheid. De consument wil er van uit kunnen gaan dat producten verantwoord en veilig worden geproduceerd door bedrijven zelf”.
Bedrijven moeten voor duurzame verandering zorgen
Voor Solidaridad directeur Nico Roozen zijn de uitkomsten een onderbouwing van zijn stelling dat de consument de markt niet gaat veranderen. “ De eerste generatie keurmerken als Max Havelaar voor fair trade en EKO voor biologisch producten spelen een positieve rol bij de bewustwording van de consument. Voor bedrijven is de tweede generatie keurmerken als Utz Certified en Rainforest Alliance noodzakelijk omdat deze keurmerken bedrijven de mogelijkheid bieden om maatschappelijk verantwoord te ondernemen en hun eigen productieketen te verduurzamen. De consument hoeft niet meer van zijn vertrouwde merken af te stappen omdat ‘zijn ‘merk beter gaat scoren op duurzaamheid. Bestaande volumes worden daardoor verduurzaamd waardoor meer impact wordt gerealiseerd”, aldus Roozen.
35 miljard euro duurzame bestedingen
Consumenten die meer dan gemiddeld geïnteresseerd zijn in duurzaam besteden 35 miljard euro aan levensmiddelen. Dat is 63% van het totaal van de boodschappen. Een paar jaar geleden was die groep nog goed voor 29 miljard euro. Een aanzienlijk potentieel voor duurzame levensmiddelen.
Het belang van milieu, welzijn van boeren en dieren neemt steeds verder toe tijdens het boodschappen doen. Het milieu speelt voor bijna 20 % van de consument een rol om een produkt wel of niet te kopen. Voor dierenwelzijn is dat al ruim 20%.
Duurzaamheid kan de waarde van een merk versterken. Dan moeten bedrijven duurzaamheid beschouwen als onderdeel van de kwaliteit van hun merk en dit ook daadwerkelijk uitdragen naar de consument, zo blijkt uit het GFK onderzoek.
Solidaridad concludeert dan ook dat duurzaamheid onvermijdelijk is voor het bedrijfsleven. Directeur Nico Roozen: “De vraag naar voedsel stijgt de komende decennia fors. Het is nodig meer voedsel te produceren met minder negatieve maatschappelijke gevolgen voor mens en milieu. Daarvoor moeten wij samen met bedrijven de productie van boeren in derde wereldlanden verhogen. Het doel is om de groeiende wereldbevolking te blijven voorzien in een gevarieerd aanbod van voedselprodukten. ”
Over Solidaridad
Solidaridad is een ontwikkelingsorganisatie die werkt aan verduurzaming van de hele productieketen. Doel is meer voedsel te produceren om de groeiende wereldbevolking te voeden en de wereld te voorzien van een alternatief voor fossiele brandstoffen. Dit kan zonder extra landbouwgrond. Hiervoor werkt Solidaridad nauw samen met bedrijven en boeren – van klein tot groot – in ontwikkelingslanden. Solidaridad is actief in onder andere palmolie, suikerriet, cacao en koffie en bekend van keurmerken als Max Havelaar en Utz Certified.
Solidaridad is uitgegroeid tot een internationale netwerkorganisatie met expertisecentra in Utrecht en acht andere plaatsen in Latijns Amerika, Afrika en Azië. Solidaridad heeft het CBF keurmerk en de ANBI-status.
