In De Groene Stoel: Vandebron over 'donkergroene' energie

Duurzame energie – dagelijks lees je er wel over. Helaas ook over ‘sjoemelstroom’: stroom die niet echt groen is, want voorzien van een gekocht ‘groen-certificaat’ en veelal geleverd door grotere energieleveranciers. Vandebron is een startup, die het mogelijk maakt rechtstreeks van de bron te kopen, rechtstreeks van de boer die middels zonnepanelen of windmolens echt groene stroom opwekt en aan het grid toevoegt.

Kortom, 100% groene energie, minder schakels in de keten, en dus een scherper tarief voor de consument. We gingen in gesprek met Remco Wilcke, één van de vier initiatiefnemers van Vandebron.

Wat doet Vandebron precies?
Op Vandebron.nl kunnen alle consumenten van Nederland zelf kiezen van wie ze energie kopen. Er zijn namelijk steeds meer particulieren die investeren in duurzame energie, zoals boeren met een windmolen of een dak vol zonnepanelen.
Door de stroom daarvan direct aan jou te verkopen, zit er geen energiebedrijf tussen de deal dat winst maakt. Zo ontvangt de producent een betere prijs per kilowattuur en betaal jij wat minder.
Vandebron maakt dat mogelijk en rekent voor de dienst een maandelijks bedrag (net als bijvoorbeeld Spotify). Omdat de levering van energie via het landelijke net gaat, ben je als afnemer 100% stroomzeker.

Waarom zijn jullie Vandebron gestart?
We vroegen ons af: “Waarom kunnen we onze energie niet gewoon rechtstreeks van een windmolen kopen?” Op die simpele vraag volgde een complex antwoord, je hebt te maken met regelgeving en hoe een elektron zijn weg van een windmolen naar een huis vindt. (Dat doet een elektron ook niet, eenmaal op het net is niet te traceren waar die vandaan kwam.)
Vervolgens vroegen we ons af waarvoor energiebedrijven überhaupt nog nodig voor zijn. In andere sectoren is het dankzij innovatieve startups al heel gewoon om direct te in contact komen met de aanbieder.

Team Vandebron

Waarom is dit interessant voor de (bewuste) consument en waarom zou die moeten meedoen?
Door zelf te kiezen waar de energie die je koopt wordt opgewekt, weet je zeker dat je 100% groene stroom koopt en weet je wat er met je geld gebeurt. Je kan zo iets steunen waar je achter staat en kan er niet gesjoemeld worden met stroom.
Sjoemelen met stroom gebeurt nog op grote schaal. Zo’n 63% van de Nederlandse huishoudens koopt op papier groene stroom, in werkelijkheid wordt slechts 4% van de elektriciteit in Nederland duurzaam opgewekt. Het aandeel duurzame energie liep weer terug van 12,2 miljard kWh in 2013 naar 11,6 miljard kWh in 2014. Dat kan volgens ons echt niet. Wij willen de consument weer de macht geven om invloed te hebben met zijn of haar keuze.

Hoe duurzaam is energie van Vandebron? 
Er zijn gelukkig ook andere leveranciers die echte groene energie aanbieden. Soms zijn ze ook 100% groen. Het verschil met Vandebron is dat de producenten een hogere prijs ontvangen, omdat wij geen winst op die energie maken. Op een één-op-één-basis maakt dat niet uit, maar voor de gehele markt zorgt dat ervoor dat meer particulieren hun investeringscase kunnen rondrekenen, dankzij die betere prijs. We zien nu al projecten die dankzij de prijs van Vandebron worden gerealiseerd. Wij zien dat dus als ‘donkergroene’ stroom.

Wat is de motivatie van de boeren en andere mensen die energie opwekken om mee te doen?
Altijd idealistisch, maar ook financieel. Een windmolen is een flinke investering, als dat niks zou opleveren of geld zou kosten, zouden veel producenten van Vandebron dat niet hebben gedaan. (Overigens kloppen de verhalen over dat windmolens op subsidie draaien niet, 2/3e van de subsidies op energie in Nederland gaan alsnog naar fossiele energie.)

Als we een producent vragen: “Waarom heb je niet geinvesteerd in iets anders, in aandelen of iets anders met een hoger rendement?”, dan komt altijd het idealisme naar boven. Ze zien allemaal de noodzaak om over te gaan naar duurzame energie en willen daar graag aan bijdragen. Bovendien hebben onze producenten, die vaak boer zijn, de ruimte voor een windmolen, of een dak van een schuur groot genoeg voor heel veel zonnepanelen.

Hoe ziet de toekomst eruit in het Nederlandse energielandschap?
We gaan van fossiel naar duurzaam, simpelweg omdat dat moet vanwege allerlei redenen, de belangrijkste het klimaat. Daarnaast gaan we van centrale opwek naar decentraal, dus van grote kolencentrales naar windmolens en met name zonnepanelen.
Het elektriciteitsnet zal ook een stuk slimmer worden, net als veel apparaten, zodat energie beter verdeeld kan worden. Bijvoorbeeld een elektrische auto die oplaad als er veel stroom over is op het net (en als de stroomprijs dus laag is).

Wat heeft de consument aan jullie ‘Zonnecollectief’?
De meeste energiebedrijven hebben er helemaal geen belang bij dat hun klanten zonnepanelen plaatsen, ze maken immers winst op energie en willen er zoveel mogelijk van verkopen. Met Vandebron doen we dat niet, we willen consumenten juist stimuleren zonnepanelen te plaatsen en wel zo veel mogelijk.
Het Vandebron Zonnecollectief bundelt alle aangesloten daken met zonnepanelen en verkoopt de energie die ze opwekken als één virtuele energiebron. De meeste huizen met zonnepanelen produceren namelijk niet genoeg voor één heel extra huishouden, maar als je ze bij elkaar voegt, dan zorgen al die beetjes ervoor dat je meer huizen kan voorzien. Omdat die energie direct verkocht wordt, ontstaat er een betere prijs per kilowattuur. Zo loont het dus ook om meer zonnepanelen neer te leggen dan je zelf nodig hebt voor je eigen verbruik.

Vandebron.nl

Lees vooral ook
>  Urgenda wint historische Klimaatzaak
>  Nieuw burgerparticipatie-platform duurzame energie