30.000 Duurzame kilometers: Tadzjikistan


Journalist Tieme Hermans (26) vertrok eind juni vanuit zijn woonplaats Zwolle om in twee en een half jaar tijd naar Bali, Indonesië te fietsen. Tijdens deze reis, die hem in 30.000 kilometer door 30 landen brengt, schrijft hij speciaal voor De Betere Wereld over duurzaamheid, eetcultuur en zijn ervaringen.


Ondertussen in Tadzjikistan.
                                 

Een enorm gebrul breekt los in de binnentuin, de hond slaat op hol en de zoon van mijn gastheer rent met een jerrycan benzine rond. Ik sta een beetje beschaamd te kijken terwijl de oude Russische generator met horten en stoten op gang komt. Dit hele spektakel omdat ik vroeg of ik mijn laptop op mocht laden? Ik fiets in het uiterste oosten van Tadzjikistan, een afgelegen hoogvlakte waar standaardvoorzieningen als elektriciteit lang niet vanzelfsprekend blijken.

30.000 duurzame kilometers

De Pamir betekent letterlijk het dak van de wereld, en zo voelt het ook als ik door dit hooggebergte fiets. De lucht is ijl en ik hap al naar adem van simpele dingen als eten, drinken en me omdraaien in mijn slaap. De mensen die hier wonen zijn voornamelijk Kirgizische herders die op 4000 meter hoogte met hun kuddes in kleine dorpjes leven die delen van het jaar volledig afgesloten kunnen zijn van de rest van de wereld. Sinds de Chinezen hun oog lieten vallen op dit deel van de wereld is nieuw leven geblazen in de oude Russische weg, maar veel stukken zijn nog grotendeels onverhard en leiden me over bergpassen tot wel 4655 meter. De onherbergzaamheid en afgelegenheid maken dat voorzieningen hier lang niet vanzelfsprekend zijn. Daar kom ik achter als ik na een paar dagen leegte aankom in het dorpje Alichur. In de vorige paar honderd kilometer zag ik slechts twee soldaten, een verdwaalde herder en drie jeeps per dag. Het dorp lijkt dan ook heel wat als ik de droge vallei in rol.

30.000 duurzame kilometers

Twee grote jaks wandelen traag aan de kant als ik Alichur binnen kom. Ik ben op zoek naar brood en proviand voor onderweg, maar een winkel lijkt er niet te zijn. Uiteindelijk vind ik iets. Er hangen wat houten planken aan de muur met blikjes gecondenseerde melk, verslofte koekjes en grote zakken rijst en bloem. Alles moet van ver komen en is duur. Verse producten zijn er niet of nauwelijks en het blijkt dat het meeste wat de dorpelingen gebruiken uit eigen keuken komt. Mensen bakken hun eigen brood, stoken op koeienpoep en hebben hun adresjes voor wat ze verder nodig hebben. Gelukkig is dit Tadzjikistan, dus een uitnodiging bij mensen thuis is nooit ver weg en al snel zit ik aan de shir chai, een combinatie van thee, melk en zout, met hard brood om erin te deppen. Klinkt niet erg appetijtelijk, maar na een lange dag rijden in de kou gaat het er goed in.

30.000 duurzame kilometers

De volgende dag peddel ik verder door de grote leegte van het Pamirplateau, een uitgestrekte hoogvlakte waar de wind soms uit alle hoeken lijkt te komen. Aan het eind van een vermoeiende dag probeer ik in het volgende dorp wat te schrijven. Ik vraag mijn gastheer of ik even mijn laptop kan inpluggen omdat mijn batterij leeg raakt. De oude Kirgies kijkt wat moeilijk, maar stuurt snel zijn zoon op pad. ‘Vijf minuten’, zegt hij. Ik snap het niet helemaal, maar dan wordt me duidelijk dat dit dorp volledig is afgesloten van centrale stroom. Sommige families kunnen zich zonnepanelen veroorloven, meestal door kinderen die in Rusland werken. Anderen moeten het doen met oude Russische of Chinese benzinegeneratoren. Voor ik het weet staat in de binnentuin zo’n generator te brullen die zoonlief net vulde met benzine. Het peertje aan het plafond komt knipperend op gang en mijn laptop licht op. Ik kijk beschaamd toe hoe de familie druk is met de stroom en besef dat zij het meestal zonder doen en dat dit een speciale en kostbare gelegenheid is om de generator tevoorschijn te halen.

30.000 duurzame kilometers

Na een zware tocht door dit hooggebergte daal ik af in Kirgizie en proef ik de opkomende lente. Langzaam komen dorpjes terug en begeef ik me in een wereld met stroom, goedgevulde winkels en voorzieningen. Ik geniet van het groene land en de nieuwe mogelijkheden, maar heb absoluut een les geleerd over gebieden waar dit allemaal niet zo logisch is. Misschien de volgende keer maar wat beter om me heen kijken voor ik van alles verwacht in the middle of nowhere.

Lees ook:
> Een dorre vlakte
> Het vergeten dorp
> Nog een laatste ode
> Just another day
> Kilo’s en kilometers
> Russisch paradijs
> Borsjtst in Odessa
> Bio in Bucovina
> Groene wijn in Tsjechië
> Celebrities van het dal
> De kracht van de Duitse zon
> De eerste pedaalslagen
> 30.000 duurzame kilometers

Plaats een reactie op dit artikel

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.