Weg met de depressie!

Vandaag is het Blue Monday, volgens de Britse psycholoog Arnall de meest deprimerende dag van het jaar. Dit zou niet alleen te wijten zijn aan de mislukte goede voornemens, maar ook aan de koude, donkere winterdagen.

Hoewel onderzoek uitwijst dat mensen op 19 januari niet echt somberder zijn dan de rest van het jaar, is het wel zo dat een groot deel van de Nederlanders zich in het najaar somber of lusteloos kan voelen. Bij een deel van hen zijn deze klachten dusdanig ernstig dat je kunt spreken van een winterdepressie. Een winterdepressie wordt gekenmerkt door een sombere stemming of een verminderde plezierbeleving, die ontstaat in het najaar en spontaan opklaart in het voorjaar. Vaak is hierbij sprake van een toegenomen slaapbehoefte en eetlust.

Waar komt de depressie vandaan?
Onderzoek wijst uit dat een winterdepressie onder andere veroorzaakt wordt door een verstoring van de biologische klok. De biologisch klok bevindt zich diep in hersenen en zorgt voor een vast ritme in verschillende processen in ons lichaam, zoals bijvoorbeeld de afgifte van hormonen en de slaap-waakcyclus (circadiane ritme). Om ervoor te zorgen dat het circadiane ritme gelijk loopt met het 24-uurs ritme van onze maatschappij, is de biologische klok afhankelijk van signalen van buitenaf. Licht is hiervan het sterkste signaal. Een tekort aan licht, zoals in de donkere wintermaanden, kan leiden tot een verstoring van de biologische klok. Zo’n verstoring gaat gepaard met stemmingsklachten, slaapproblemen en energiegebrek.

Oplossing:
Deze klachten kunnen tegen gegaan worden met lichttherapie. Bij deze vorm van therapie wordt de biologische klok op gezette tijden gestimuleerd met een speciale lichtbron, een lichttherapielamp. Lichttherapie is bewezen effectief bij winterdepressies, maar ook bij niet-seizoensgebonden depressies. De benodigde lichttherapielampen zijn vrij verkrijgbaar, waardoor deze behandeling in de thuissituatie toegepast kan worden. Omdat bepaalde aandoeningen en medicijnen een verhoogd risico kunnen geven op bijwerkingen, is het aan te raden om advies in te winnen bij een hulpverlener die ervaring heeft met lichttherapie, alvorens zelf met lichttherapie te beginnen. Over het algemeen is lichttherapie echter een natuurlijke en veilige behandeling, die kan leiden tot een verbeterde stemming en slaap.

Om deze reden breidt het onderzoek naar lichttherapie zich de laatste jaren uit naar speciale doelgroepen, zoals patiënten die naast depressieve klachten ook een lichamelijke aandoening hebben. Zo blijkt uit onderzoek dat bij patiënten met de ziekte van Parkinson er ook vaak een verstoring van de biologische klok kan treden, waardoor veel parkinsonpatiënten kampen met somberheid of slaapproblemen. Het VU medisch centrum verricht momenteel, met financiële steun van de Parkinsonvereniging, de Stichting Parkinson Fonds en de Hersenstichting, een onderzoek naar het effect van lichttherapie op somberheidklachten bij patiënten met de ziekte van Parkinson. Wilt u meer weten of deelnemen aan dit onderzoek?

Kijk dan op de website van het VUmc.

Lees ook:
> Boeddhisme en de toekomst!
> Seepje maakt greenwashing weer groen